Artyści malujący obrazy dla Chłopów i Twojego Vincenta opowiedzieli o skandalicznych warunkach pracy

Pod koniec października malarz Karol Prochacki zdradził, że stawki za obrazy do filmu Chłopi były wyjątkowo niskie, dlatego nie zgodził się na udział w projekcie. Po niecałych dwóch miesiącach otrzymaliśmy nowy rozdział historii z relacjami innych malarzy, którzy mieli doświadczenie z Chłopami, a niektórzy i z Twoim Vincentem od tego samego studia (vide Gazeta Wyborcza).

Rosnące wymagania wobec malarzy

Z reportażu Gazety Wyborczej wyłania się wizja wyzysku, jakim mieli się kierować Hugh Welchman oraz DK Welchman. Praca malarzy była oceniana na podstawie PAD (Painting Animation Difficulty), czyli wyznaczonej liczbie godzin potrzebnej na namalowanie klatki. Im łatwiejsza klatka, tym mniej czasu na nią było. W przypadku obu filmów, Twojego Vincenta i Chłopów, na początku stawki miały być bardzo uczciwe, co zmieniało się dopiero z czasem. Wspominają o tym Ela (pracowała przy Twoim Vincencie) i Ingrid (pracowała przy Twoim Vincencie i Chłopach). Imiona kobiet zostały zmienione na potrzeby artykułu.

Oczekiwania wobec klatek do Chłopów miały być podobne do tych, które były wobec Twojego Vincenta, mimo że nowy film był znacznie bardziej skomplikowany do namalowania. Kadry miały być bardziej szczegółowe, realistyczne. Stroje postaci miały więcej detali i znacznie więcej było scen grupowych z kilkoma postaciami jednocześnie, co utrudniało i wydłużało prace.

Niskie zarobki dla malarzy

Jak podaje Gazeta Wyborcza, producent filmu, Sean Bobbi, informował, że malarze mieli średnio zarabiać 7090 zł brutto. Realnie za wyrobienie typowych dla umowy o pracę 168 godzin wypłata wynosiłaby 6 tysięcy brutto, a po petycji niezadowolonych malarzy podniesiono ją do 6,6 tysięcy brutto. Natomiast Ingrid informuje, że pracując po godzinach oraz w weekendy zarabiała 4,5 tysiąca brutto, a czasem nawet mniej. Jednocześnie rosły koszty życia i w ciągu półtora roku sam wynajem dla Ingrid miał wzrosnąć z 750 zł miesięcznie do 1100 zł miesięcznie. Oprócz określania wypłat w formie roboczogodzin na umowę o pracę, miała pojawić się informacja o braku możliwości pracy zdalnej, co mogło wzbudzać wątpliwości, czy faktycznie mowa jest o pracy o dzieło.

Powiązane:Najlepsze filmy 2023 roku

Tym bardziej, że warunki podczas pracy nad Chłopami miały być już wyjątkowo trudne.

Malarka Daria (imię zmienione) za pół roku pracy przy Twoim Vincencie miała otrzymać niecałe 9 tysięcy złotych rozłożone na kilka przelewów. Kobieta zastanawiała się, czy twórcom udałoby się w takim tempie zrealizować produkcję, gdyby wypłaty były adekwatne do włożonego wysiłku. Chociaż i tak zamiast obiecywanego roku, malarze pracowali przy projekcie dwa lata.

Inna artystka, Agata Materowicz, opowiedziała o procesie rekrutacji do Twojego Vincenta. Stanowiska pracy miały nie posiadać jakiejkolwiek wentylacji lub klimatyzacji i człowiek siedział w oparach farb olejnych, które dodatkowo były podgrzewane przez lampy. Natomiast do czyszczenia używano terpentyny.

W pierwszym etapie należało namalować dwie kopie van Gogha, pracując przez sześć dni w tygodniu od 8 do 18, z własnej kieszeni pokrywając koszt posiłków. Wszystkich kandydatów zakwaterowano w hotelu i dano wypłatę 300 zł brutto za tydzień. Sam hotel miał mieć tragiczne warunki, m.in. na ścianach był grzyb. Według Agaty Materowicz to miała być próba wytrzymałości, żeby znaleźć osoby, które zgodzą się na każde warunki pracy.

Malarzy dodatkowo oburzał fakt, że wiedzieli, iż pozbawiają się praw do obrazów, które będą potem sprzedawane. Niektóre jednak osiągały ceny rzędu10 tysięcy euro, co jest znaczną różnicą w stosunku do tego, jak płacono artystom podczas tworzenia kolejnych kadrów.

Studio BreakThru odrzuca zarzuty

Wytwórnia BreakThru odpowiedziało na wszystkie pytania dziennikarki Gazety Wyborczej, konfrontując się z opiniami, które wyrazili malarze. W pewien sposób studio potwierdza wcześniej przytoczone słowa Ingrid, informując, że pieniądze były adekwatnie odliczane, ale jednocześnie liczyła się prędkość malowania i jeśli prace postępowały zbyt wolno, to wypłata była odpowiednio mniejsza.

Na temat warunków pracy BreakThru odpowiedziało, że sale spełniały wymagania BHP i nie dotarły do nich żadne informacje, aby ktokolwiek zatruł się lub był poszkodowany. Spełniono również wszystkie warunki dotyczące umowy o dzieło. Wypłaty nie były obliczane na podstawie przepracowanych godzin, a na podstawie stworzonych klatek.

Praca zdalna również była możliwa, ale należało spełnić odpowiednie wymagania potrzebne do namalowania kolejnych kadrów. Natomiast praca w studiu miała być lepsza, ponieważ artyści mogli liczyć na wskazówki od innych, bardziej doświadczonych kolegów.

Również nie wszyscy malarze zgadzali się z opinią, że podczas prac panowały skandaliczne warunki. Animatorka Karolina Belczyk-Behrendt stwierdziła, że w przypadku obu produkcji ekipa była bardzo zgrana i nie czuła żadnego stresu, a raczej towarzyszyło jej poczucie robienia czegoś ważnego. Jej zdaniem osoby mające złe doświadczenie być może po prostu miały problem z relacjami z ludźmi:

Chłopi są tegorocznym polskim kandydatem do Oscara. Nie wiadomo, czy ujawnione rewelacje wpłyną na szanse filmu na nominację do prestiżowej nagrody.

Czytaj więcej:U nas kochają, a na Zachodzie krytykują. Chłopi to piękny film, ale beznadziejny towar eksportowy